[Jonli<<] Onlayn: Oʻzbekiston Boliviya translyasiya 24/03/2023
Har semestr mobaynida universitetda va uning turli shaharlarida joylashgan 60 ta, shu jumladan Rossiya hamda boshqa MDH davlatlaridagi o`quv markazlarida taxminan 12000 talaba taxsil oladi. 7-mavzu. Gipermatnli elektron darsliklar Respublikada elektron o`quv adabiyotlaridan foydalanishga mo`ljallangan axborot texnologiyalari vositalarini rivojlantirish, shuningdek, masofadan turib o`qitishni tashkil etish bo`yicha salmoqli ishlar olib borilmoqda. Elektron adabiyotlar yaratishning ilmiy-uslubiy tomonlari ko`pgina olimlar tomonidan tadqiq etilmoqda. 2004 yildan e`tiboran elektron o`quv adabiyotlaridan foydalanishning ikkinchi tajriba-sinov bosqichi boshlanishiga qaramay, ta`lim muassasalari uchun elektron darslik yaratish bo`yicha ishlar ancha sust ketmoqda.
Pedagog va ilmiy xodimlarni masofali o`qitish tizimi orqali malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash uchun: o`quv - uslubiy adabiyot; egallagan bilimlarini nazorat qilish tizimi va tashkiliy shakllar kabi iborat uchta elementlar orasida qat`iy bog`lanish bo`lishi zarur. Masofali o`qitishda yuqori faollikni elektron darslik va qo`llanmalar o`ynashi kerak. Ular tinglovchilar uchun ta`lim berish tizimlarini vazifasini bajarishlari kerak. Har bir fanga mo`ljallangan kurslar uchta (eng kamida): ta`limiy, mashqli va nazorat qilish asosiy qismlarga ega bo`lishlari kerak. Masofali ta`limda ishtirok etayotgan o`qituvchidan ma`lum bilim va ko`nikmalarni egalaganliklarni talab etadi.
Yuqorida keltirilgan bosqichlar, mohiyati bo`yicha savol, muammo yoki masala (jarayon)larni shakllantirish va ularni amalga oshirish, hal qilishdan iboratdir. Quyida tuzilishli keltirilgan matn masofali o`qitish kursi yoki ashyosning texnik vazifalarning uni ishlab chiqish yoki rejalashtirilayotgan loyihaning texnik-ishchi loyihasini tashkil etishi mumkin. Bundan tashqari, bu oddiy savollar yig`indisi bo`lishi mumkin va unga javob berib, masofali o`qitish kursi bo`yicha loyihangizning amalga oshirilishini tassavur qilishingiz mumkin. Kursning hayotilik sikli(mavjudligi)ning har bir bosqichida "yaratuvchining" savollari va/yoki harakat qilishini to`la vazifalari tavsiflangan. Zarur bo`lmagan yoki ortiqcha harakatlar ko`rib chiqish va bajarishdan olib tashlanishi mumkin.
Kanadada masofali o`qitish. Kanadada ochiq va masofali o`qitish texnologiyasini turli xududlardagi, shu jumladan, uzoq va aholisi kam bo`lgan xududlardagi kishilarninig ta`limga bo`lgan ihtiyojlari rivojlanishi bilan asosan Atabaskaning universitetlari va Teleuniversitet amalga oshirmoqdalar. Kanadadagi masofali o`qitish universitetlarining asosiy vazifalari: an`anviy universitetva kollejlarga kira olmagan abiturientlarga oliy ma`lumot berish; ishsizlarga ta`lim berish va ularni bo`sh yurishga yo`l qo`ymaslikni ta`minlash; faoliyat sohasi o`zgarishi munosabati bilan bilimlari etishmayotgan xizmatchilar va texnik xodimlarni kasbiy qayta tayyorlashni, barcha odamlar uchun butun umrlari mobaynida uzluksiz ta`lim va qayta tayyorlashni ta`minlash va inson ashyolarini yangilab turishdan iborat.
Avvalo darslik - davlat ta`lim standarti, o`quv dasturi, uslubiyati va didaktik talablari asosida belgilangan, milliy istiqlol g`oyasi singdirilgan, muayyan o`quv fanining mavzulari to`liq yoritilgan, tegishli fan asoslarini mukammal o`zlashtirilishiga qaratilgan hamda turdosh ta`lim yo`nalishdarida foydalanish imkoniyatlari hisobga olingan nashr ekanligini ta`kidlaymiz. Elektron darslik esa, kompyuter texnologiyasiga asoslangan o`quv uslubini qo`llashga, mustaqil ta`lim olishga hamda fanga oid o`quv materiallar, ilmiy ma`lumotlarning har tomonlama samarador o`zlashtirilishiga mo`ljallangan bo`lib: - o`quv va ilmiy materiallar faqat verbal (matn) shaklida; - o`quv materiallar verbal (matn) va ikki o`lchamli grafik shaklda; - multimedia (multimedia - ko`p axborotli) qo`llanmalar, ya`ni ma`lumot uch o`lchamli grafik ko`rinishda, ovozli, video, animasiya va qisman verbal (matn) shaklida; - taktil (his qilinuvchi, seziladigan) xususiyatli, o`quvchi (talaba, tinglovchi) ni "ekran olamida" stereo nusxasi tasvirlangan haqiqiy olamga kirishi va undagi ob`ektlarga nisbatan harakatlanish tasavvurini yaratadigan shaklda ifodalanadi.
Masofali o`kitish tizimining xarakatchanlik xususiyati o`kuv auditoriyalarini tashkil etish va nazorat qilish, o`kuv - metodik qo`llanma va elektron kutubxonalarning jamg`armalarini, kompyuter tarmoqlarining global va mahalliy hisoblash ashyolarini foydalanish, tyutor - konsultant va o`qituvchilarni tayyorlash kabi ta`lim ashyolarini samarali foydalanishni rejalashtirish muamolarini keltirib chiqaradi. Tinglovchilarni masofali o`qitish uchun: - ashyolarni turli taqsimotida mintaqaviy va xududiy markazlarning tarmoqlarini o`tkazish imkoniyati; xujjat almashinish muddatlari; masofali o`qitish tizimida tinglovchilarni o`qitish uchun sarflanadigan mablag`; ta`limning alohida shakllari; turli kurslar va masofali o`qitish xususiyatlarini taxlil qilish; - tinglovchilarning yakuniy attestasiyasi uchun zarur bo`lgan bilimlari sifatini nazorat qilish uslublarini, ajratish; - o`qituvchi va tinglovchilar uchun fanlar bo`yicha o`quv-uslubiy qo`llanma va materiallar ishlab chiqish; - zamonaviy o`qitish vositalari: elektron darslik, audio - va vidio kurslar, kompyuterli o`qitish dasturlari, telekommunikasiya vositalarini foydalanishning metodologik asoslarini aniqlash; - malaka oshirishda ishtirok etadigan o`qituvchi va tyutor - maslahatchilarni tayyorlash; - o`quv jaraenida interfaol uslublari va yangi pedagogik texnologiyalarini o`z joyida fodalanishni taxlil qilish va aniqlash; - malaka oshirish va qayta tayyorlash o`quv rejalariga kiritiladigan o`quv kurslarni asoslash va me`erga keltirish; - ta`lim yo`nalishi va fanlari bo`yicha masofali o`qitishni amalga oshiruvchilarni aniqlash kabi muammolarni hal qilish kerak.
Mamlakatning 8 provinsiyasida oliygoxlardan tashqarida 9 ta masofali o`qitish markazlari ochilgan. Bu markazlarda tinglovchilar Internet orqali o`qituvchilar bilan kompyuter yordamida muloqat qilishlari mumkin. Tinglovchilarning o`qishga sarflaydigan to`lovlari oddiy oliygoxlarda o`qishlariga qaraganda 10% ga kamroq.
Umuman olganda, elektron oliy ta`lim dasturlari 30 dan ortiq, davlatlarda ishlab chiqilmoqda. Xitoyda masofali o`qitish. XX asrning 50-yillari Xitoyda masofali o`qitishning asosiy shakli sirtdan o`qitish bo`lgan. 1951 yili Shimoliy-Sharqiy tajriba maktabida sirtqi bo`lim ochildi, Pekinda esa sirtqi pedagogik bilim yurti tashkil etildi va shu bilan o`rta maxsus sirtqi pedagogik ta`lim boshlandi. Sirtqi oliy ta`lim dastlab Xitoy xalq universitetida (1952 y. ) va Shimoliy-Sharqiy pedagogika instituti (1953 y. ) da ochildi.
O`qituvchilarning Internet texnologiyalari sohasidagi maxsus bilim va ko`nikmalari: - telekommunikasiya tizimlari asosiy shakllari va umumiy ishlash ptamoyillarini bilish; - foydalanuvchilarni Internetga turli darajada kiritish xususiyatlarini tushunish; - teleanjumanlar tashkil etish va o`tkazish xususiyatlarini bilish; - telemmunikasiya muomalasi (aetiketi)ni bilish; - boshqa foydalanuvchilar bilan axborot almashinish uchun telekommunikasiyaning turli vositalaridan foydalana olish; - tarmoqda axborot "navigasiya" malakalariga ega bo`lish; - tarmoqning axborot ashyolari bilan ishlay olish; - masofali o`qitish kurslarini yaratish uchun dasturiy vositalarni foydalanish xususiyatlarini tushuna olish; - elektron pochta bilan ishlay olish; - tarmoq orqali foydalanuvchilar bilan muloqat qila olish; - zamonaviy gipermatnli va gipermedia tizimlari bilan ishlay olish; - Internet axborot ashyolari ichidan ta`lim maqsadiga moslarini ajrata olish; - turli amaliy dasturlari va zaruriy utilitlardan foydalangan holda axborotlarni tarmoqdan uzatish uchun tayyorlay olish.
Boliviya - Vikipediya
Bugun Quyosh tutiladi. Uni biz ham kuzata olamizmi? - Xabar.uz
o‗zbekiston respublikasi
Har yili universitetning turli dasturlari bo`yicha 80000 ga yaqin talaba qabul qilinadi. Evropadagi masofali o`qitish. Shimoliy Amerika doirasidan tashqarida masofali o`qitish asosan davlat tomonidan ta`minlanadigan "Ochiq" universitetlar hisobiga rivojlanmoqda. 60 yillarda Buyuk Britaniyada paydo bo`lgan MU Yevropa tashkiloti dastlab qandaydir darajada sirtqi ta`lim tizimiga o`xshash edi.
Ushbu model tashkiliy tuzilishiga ko`ra faqat masofali o`qitishda va "masofali" talabalar bilan ishlash maqsadida tashkil etiladi. O`qitish shunday amalga oshiriladiki, bunda ta`limning kunduzgi shakli zarur bo`lmaydi. Barcha o`qitish masofadan amalga oshiriladi. Ushbu modelda o`qitishda xududiy markazlar bo`lib, ularda talabalar o`qituvchilardan maslahatlar olishi yoki yakuniy imtihon topshirishlari mumkin.
[Oqim>>] Oʻzbekiston Eron jonli 25 noyabr 2022 | FADEX
Yangi asr ta`limini rivojlanish tendensiyasi - axborot texnologiyalarini o`quv-tarbiya jarayoniga keng qo`llash va tarqatishdir. Bugungi kunning eng asosiy vazifalaridan biri turli predmet sohasini o`z ichiga olgan bilimlar omborini yaratish deb hisoblash mumkin. Yangi axborot texnologiyalarini ta`limga tatbiq etish ta`limda an`anaviy o`qitish jarayonidan o`quvchining o`zi ta`lim jarayonini borishini aniqlaydigan yangi jarayoniga o`tishni ta`minlaydi. Katta oshkoralikda o`tadigan bu jarayon kelajakda ta`lim tizimida keskin inqilob qilishga qodir bo`ladi.
ILMIY VA O'QUV-USLUBIY FAOLIYATDA AXBOROT
Bu ham bo`lsa elektron darslik yaratish uslubieti, uning tuzilishi, o`z ichiga oladigan komponentalarining aniq bir tizimga solinmaganligida bo`lsa kerak. Elektron o`quv adabiyotlarining uchinchi - o`quv jarayonida keng foydalanish bosqichiga o`tib, o`quv adabiyotlarning yangi avlodini keng ishlab chiqarish va ta`lim muassasalarini ta`minlash uchun ushbu yo`nalishdagi vazifalarni jadallashtirish hozirgi kunning dolzarb vazifalaridan hisoblanadi. Ushbu vazifalardan biri fanlardan elektron darslik yaratishdir.
Universitet 20 dan yuqori bo`lgan yoshdagi ishlayotganlarlar uchun maqsadli guruhlariga ega. Ular uchun masofali o`qitish ikkinchi oliy ta`limdan ko`ra ko`proq, kasbiy tayyorgarlikni olishdan iborat. Qabul talablari oliy ta`lim modeli bilan bir xildir. Kanada masofali o`qitish universitetlari o`quv kurslarini an`anaviy axborot tashuvchilarida ta`minlaydilar.
Pekin universitetining masofali o`qitish uslubiga kelsak, u quyidagicha: tinglovchilar o`qishga kirayotgan paytda ularning qo`liga ma`ruzalar jadvali kiritilgan o`quv rejasi beriladi. Rejadagi ma`ruzalarni o`tagan tinglovchi o`qishni tugatishi mumkin. Ma`ruzalar sun`iy yo`ldoshli raqamli radiotarmog`i bo`yicha uzatiladi. Bunday o`qish asosan auditoriyalarda o`tadi. Internet orqali asosan fanlar bo`yicha o`quv material, tinglovchi savollariga javoblar va vazifalar uzatiladi. Tinglovchilar aniq bir markazlarda, imkoniyati bo`lgan tinglovchilar esa, mustaqil ravishda Internet orqali o`qishlari mumkin. Pekin universitetining barcha auditoriyalari ochiq bo`lib, ularga turli oliygoxlarning o`qituvchilarini ma`ruzalari uzatiladi.
Masofali o`qitish va uning tashkil qilish asoslari - hozir.org
Bunday hollarda universitet butunlay yoki uning alohida markazalari, fakultetlari, xatto ta`lim xizmati bozorida ishlayotgan tijorat yoki davlat tashkilotlari hamkor bo`lishlari mumkin. Konsorsiumlar faqat qattiy markazlashgan boshqarish va yaratilayotgan ashyolarning mualliflik hamda material xuquqlarini rioya etish shartlaridagina samarali bo`ladi. Kanadadagi Ochiq o`quv Agentligi (Open Learning Agency, Canada - http://www. ola. bc. ca) konsorsiumga misol bo`lishi mumkin. Franchayzing model. Franchayzing tamoyilida tashkil etilgan masofali o`qitish modelida hamkor universitetlar bir - birlariga o`zlarining masofali kurslarini beradilar.
Name already in use - GitHub